Golfen heb ik jaren geleden als bezigheid omarmd. Je kunt het samen doen. Tegelijk golf je ieder op je eigen niveau door een handicapsystematiek. Een sport in de buitenlucht. Een sport waarin je lichamelijke inspanning combineert met mentale inspanning. Daarnaast liggen de golfbanen in de mooiste natuurgebieden. Er was dan ook eens een tijd (vóór de kinderen) dat mijn man en ik de meeste vakanties op zoek gingen naar de leukste golfbanen in het buitenland. Zo ook in Australië!
Daar heb ik gemerkt wat het betekent om met de uitdagingen van een golfbaan te worden geconfronteerd. Op de golfbaan hupte een familie kangoeroes gezellig met ons mee. Ze vonden het vooral fijn om tussen de afslagplaats en de hole te verzamelen om ons te observeren. Ze stonden dan ook vreselijk in de weg! We konden kiezen, of er omheen of er overheen. De handicap van deze golfbaan was opeens met 10 slagen gestegen (voor ons).
Onverwachtse gebeurtenis vraagt om ander leiderschap
Door het Coronavirus worden wij nu allemaal geconfronteerd met een onverwachtse gebeurtenis. Het maakt dat je niet door kunt gaan met wat je deed en de situatie moet her-evalueren. Wat staat me te doen en wat staat in de weg? Wat wil ik met deze nieuw aangeboden uitdaging? Wat zijn mijn mogelijkheden? Hoe verhoudt deze situatie zich tot het doel dat ik beoog? Wat zijn mijn risico’s? Kan ik het alleen of heb ik hulp nodig? Hoe pak ik leiderschap over deze situatie?
In het geval van de kangoeroes dacht ik er niet zo uitgebreid over na en nam de beslissing vanuit mijn hoog rode/gele DISC gedragskenmerken: de kortste weg is er overheen, in het volle vertrouwen dat dat wel goed komt. Mijn doel was immers om te winnen van deze ‘kangoeroe golfbaan’. Doordat het golfballetje getopt werd, werd het een lage, scheve slag die rakelings langs de familie zoefde en bij een hele andere hole uitkwam. Het resultaat was dat de kangoeroes besloten een meter opzij te gaan maar net zo onverstoord als obstakel bleven zitten waar ze zaten. Ontmoedigd besloot ik de hole over te slaan en met de volgende hole verder te gaan.
Ontmoedigd besloot ik de hole over te slaan!
Model van Situationeel Leiderschap
Leiderschap vraagt om flexibel meebewegen, van rol kunnen wisselen en aannames heroverwegen als de omgeving of situatie dat van je vraagt. Het bewezen model van Situationeel Leiderschap stelt dat er vier basisstijlen van leiderschap zijn. Deze worden gekarakteriseerd door de mate van taakgerichtheid en persoonsgerichtheid van een leider. Wat ik krachtig vind aan dit model is dat het stelt dat de meest effectieve leiderschapsstijl situatie-afhankelijk is. Per situatie past een leidinggevende zijn/haar stijl van leidinggeven aan. Bij Situationeel Leiderschap spelen twee zaken een belangrijke rol: de competentie van de medewerker (taakgerichtheid) en de motivatie/zelfvertrouwen van de medewerker (persoonsgerichtheid).
Zelfsturende professional
Het model biedt dan ook tevens een mooi handvat voor zelfleiderschap. Door bij mezelf te reflecteren op wat deze situatie deed met mij als ervaren golfer: ik werd geconfronteerd met een nieuwe situatie die ik nog niet eerder had meegemaakt (een kangoeroe handicap) waardoor ik gefrustreerd raakte over hoe ik mijn doel nu moest behalen (ik gaf zelfs op door de hole over te slaan). Mijn zelfvertrouwen zakte (onbewust) en dat was te zien aan de getopte bal die ik sloeg. Waar ik me nog eerder een zelfsturende professional (O4) voelde was ik ‘teruggezakt’ naar een (O3) voorzichtige presteerder.
Wat mij had geholpen op dat moment was een ervaren golfer of golfinstructeur met ervaring met het spelen op een dergelijke Kangoeroe golfbaan. Door zijn/haar ervaringen met mij te delen en mij verschillende opties te geven hoe ik hier effectief mee om zou kunnen gaan, had ik ook op deze kangoeroe golfbaan een zelfsturende professional kunnen worden.
Gewenste leiderschapsstijl
Het is net als met fietsen. Je fietst al sinds je een klein kind bent (dus competent en in principe een O4) en voor de eerste keer in de bergen downhill gaat fietsen. Dan ben je blij met alle tips en informatie vooraf en tijdens je rit terwijl je daar normaal gesproken niet op zit te wachten als ervaren fietser. Allerlei belemmerende overtuigingen kunnen ineens de revue passeren waardoor je gaat twijfelen, onzeker wordt of overmoedig en gefrustreerd raakt en er wellicht zelfs de brui aan geeft. Je hebt geen behoefte aan een fietsinstructeur maar iemand die je tips geeft en je kan ondersteunen waar je ondersteuning bij nodig hebt (S3 – Steunende Leiderschapsstijl).
De huidige onzekere situatie maakt dat een heroverweging nodig is van wat elk teamlid aan ondersteuning en aanmoedig nodig heeft. Niemand, ook jij niet, heeft ervaring met deze situatie en elk teamlid reageert hier anders op. Hoe zorg je dat ieders kwaliteiten voldoende tot uiting komen en worden ingezet? Welke hulpvraag heb jij gesteld? Welke hulpvraag hebben jouw teamleden? Praat erover, zodat je het van elkaar weet en hierop in kan spelen. Uiteindelijk geldt ook hier ‘Samen moeten wij het doen’!
Mocht je meer willen weten van het model van Situationeel Leiderschap zodat zowel leiders als hun teamleden verder kunnen groeien in hun professionele ontwikkeling en teamdoelen? En vraag je je af welk leiderschapsstijl jij nodig zou hebben om het gewenste doel te bereiken met jouw team en welke stijl jij als professional kunt gebruiken voor meer zelfsturing? Interesse? Neem contact op via i.adriaansens@feedbackconsulting.nl. Ik denk graag met je mee.