Sinds de corona uitbraak heeft het thuiswerken een vlucht genomen. Over het algemeen zijn thuiswerkers productiever blijkt uit recent onderzoek. Medewerkers genieten van de toegenomen vrijheid, waarbij zij meer zelf hun eigen tijd kunnen indelen en de leidinggevende niet de hele tijd meekijkt. Maar thuiswerken heeft ook een keerzijde. De gesprekken die we normaal bij het koffiezetapparaat of tijdens de lunch zouden hebben en opvulling van de tijd leken, blijken cruciaal te zijn voor de onderlinge verbinding. Medewerkers weten steeds minder van elkaar en voelen zich in toenemende mate geïsoleerd en eenzaam. Dit vermindert weer de betrokkenheid bij het werk, vergroot de kans op verzuim en burn-out. Uit recent onderzoek blijkt dat 38% van de medewerkers werken met minder werkplezier. Dit is een probleem aangezien gelukkige medewerkers creatiever en productiever zijn, beter samenwerken en minder vaak ziek zijn.
Hoe kan het dat thuiswerken ons minder gelukkig maakt? En hoe kan je jouw eigen werkgeluk verhogen? Welke factoren dragen het meeste bij aan ons werkgeluk? Aan de hand van de belangrijkste vijf pijlers van werkgeluk wordt er antwoord gegeven op deze vragen. De vijf pijlers van werkgeluk zijn gebaseerd op de self-determination theorie. Volgens deze theorie bestaan er drie universele psychologisch aangeboren behoeften: autonomie, competentie en verbondenheid. Wanneer aan deze behoeften gehoor is gegeven, dan zijn mensen gemotiveerd, productief en gelukkig. Op basis hiervan zijn de vijf pijlers van geluk tot stand gekomen: autonomie, persoonlijke groei, zingeving, relaties en vitaliteit.
Werkgeluk pijler: Autonomie
Autonomie is iets anders dan onafhankelijkheid. Autonomie betekent handelen naar eigen keuze en kan dus ook betekenen dat je autonoom bent en ondertussen afhankelijk van elkaar. Onze natuur is dat we nieuwsgierig zijn en dat we zelf graag richting geven aan ons leven. Autonomie zorgt ervoor dat mensen hun werk daadwerkelijk beter doen, een hogere productiviteit behalen, minder burn-outs hebben en een hoger geluksniveau bereiken.
Thuiswerken draagt bij aan de autonomie met betrekking tot het te verrichten werk. Medewerkers krijgen meer vrijheid om te bepalen wanneer ze hun werk kunnen doen en hoe ze hun werkzaamheden uitvoeren. Dat is goed voor hun werkgeluk. Maar er is ook een keerzijde. Te veel vrijheid leidt ertoe dat mensen het stuur verliezen. Het is belangrijk om voldoende structuur aan te brengen in je werkdag. Normaal werd je meer gestuurd door de structuur op het werk. Om 09.00 beginnen, samen lunchen en om 17.00 weer naar huis. En nu moet alles uit jezelf komen. Dit kan lastig zijn.
Werkgeluk pijler: Persoonlijke groei
De flow-ervaring is een optimale ervaring en is van toepassing op het geluk van mensen op de werkvloer. Mensen geven aan dat ze zich in flow alert, sterk en efficiënt voelen, op de top van hun kunnen presteren en de situatie meester zijn. Wat ze doen, doen ze zuiver om het doen. Werkomgevingen die flow-vriendelijk zijn, helpen mensen om te streven naar persoonlijke ontwikkeling, waardoor hun voldoening en productiviteit toenemen. Flow ontstaat onder bepaalde omstandigheden, namelijk wanneer iemand iets wil bereiken wat moeilijk is (maar niet te moeilijk of te gemakkelijk), de moeite waard is, onmiddellijke feedback geeft, volledig geconcentreerd is in het moment en men het bewustzijn van het zelf verliest. De optimale ervaring is dus iets dat wij doen gebeuren. Het zetten van zelfgekozen doelen om vaardigheden te ontwikkelen is belangrijk om in een flow te komen, maar wanneer doelen door anderen worden opgelegd, kunnen schadelijke effecten optreden.
Doordat we thuis minder vaak gestoord worden, ervaren we meer flow dan als we op het werk werken. Dit is een belangrijke reden waarom we productiever zijn als we thuiswerken. Wanneer het niet meer noodzakelijk is om thuis te werken, kan het zinvol zijn om wel geregeld de rust van het thuiswerken te ervaren om zo werk waar concentratie voor nodig is af te maken.
Werkgeluk pijler: Relaties
Van de vijf pijlers zijn kwalitatief goede relaties het belangrijkste voor ons werkgeluk. Het werkt naar twee kanten. Mensen worden gelukkig van relaties en gelukkige mensen hebben meer kans op relaties. Om gelukkig te zijn, is het belangrijk om te blijven werken aan je sociale vaardigheden, hechte persoonlijke banden en wederzijdse steun. Een van de belangrijkste functies van sociale banden is het feit dat zij in moeilijke tijden sociale ondersteuning bieden. Sociale steun kan zorgen voor een buffer tegen financiële onzekerheid en stress. Tevens helpt sociale steun mensen bij het stellen van doelen, het bereiken van doelen en het behouden van wat ze hebben gerealiseerd. Mensen met een sterk sociaal netwerk zijn gezonder en leven langer.
En juist de werkrelaties staan onder druk, doordat we elkaar niet meer tegenkomen. Het vraagt van ons dat we bewust contacten aangaan en hierdoor verliezen deze contacten hun spontane karakter. En toch moeten we dit wel doen. Bewust contacten leggen en dan niet alleen praten over werk gerelateerde zaken, maar ook oprechte interesse in elkaar tonen hoe het nu écht gaat.
Werkgeluk pijler: Zingeving
Mensen werken extra hard voor een doel buiten zichzelf. Mensen die intrinsiek gemotiveerd worden, leggen evenveel nadruk op doelen buiten zichzelf als op bijvoorbeeld winst. Werknemers invloed geven over wat ze kunnen bijdragen aan de samenleving, zorgt voor een verhoogde werkmotivatie. Vrijgevigheid en bereid zijn te delen, maakt mensen gelukkig. Gelukkige mensen doen dingen op hun werk die verder gaan dan hun taakomschrijving. Denk daarbij aan een collega helpen ondanks hoge werkdruk. Een bijdrage leveren aan het grotere geheel kan een welkome afwisseling zijn van je eigen sores en gepieker, omdat je je aandacht op iets anders richt.
Werkgeluk pijler: Vitaliteit
Wanneer je fit bent, heb je meer energie en meer veerkracht. Voldoende slaap, gezonde voeding, vermijding van langdurige stress en voldoende beweging zijn allemaal ingangen voor een gezond en fit leven. Onder vitaliteit verstaan we ook mentale veerkracht. Wanneer je goede coping strategieën hanteert, kun je makkelijker omgaan met tegenslag. Je bent minder snel uit het veld geslagen en voelt je over het algemeen gelukkiger.
Door de lockdown zitten we de hele dag thuis en bewegen we niet meer van en naar het werk. De bekende corona kilo’s zijn het gevolg. Het is belangrijk dat we elkaar stimuleren om in beweging te blijven. Spreek met elkaar af om samen een lunchwandeling te maken of ga samen via een online verbinding een training doen die je mentale verkracht versterkt.